Al Fadimem Türküsü’nün Gizemli Hikayesi Aydınlandı
Afyonkarahisar’ın İscehisar ilçesine bağlı Cevizli köyü ile Bayat ilçesine bağlı Sağırlı köyü arasında yeşermiş, ancak hazin bir sona ulaşmış bir aşk hikayesi, yıllardır dillerden düşmeyen Al Fadimem türküsünün ardındaki sır perdesini aralıyor. teknolojiblogu.com.tr olarak, bu köklü türkünün gerçek öyküsünü ve ilk sözlerini gün yüzüne çıkaran önemli bir projeyi sizler için derledik.
Genç Araştırmacının TÜBİTAK Projesiyle Tarihe Işık Tutuldu
Türk Dili ve Edebiyatı alanında TÜBİTAK 2204-A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması kapsamında İscehisar Faruk Öksüz Anadolu İmam Hatip Lisesi’nde dikkat çekici bir çalışma hayata geçirildi. Tarih öğretmeni Faruk Karakuş’un danışmanlığında, 12. sınıf öğrencisi Ertuğrul Meriç Boydemir tarafından hazırlanan “Sözden Ezgiye: Fadime ile Efe Kadir’in Hikâyesinin Türküsüyle Yaşayan Belleği” adlı proje, Al Fadimem türküsünün unutulmaya yüz tutmuş gerçeklerini birinci elden kaynaklarla gün ışığına çıkardı.
Halk Kültüründe Söz ve Anlam Değişimleri Araştırıldı
Bu kapsamlı araştırma, halk kültürünün en önemli taşıyıcılarından olan türkülerin zamanla geçirdiği sözsel ve anlamsal dönüşümleri ortaya koymayı hedefliyor. Proje kapsamında, Al Fadimem türküsünün merkezinde yer alan Efe Kadir ve Fadime Bostan’ın yanı sıra, aynı döneme tanıklık etmiş akrabaları ve köylülerle derinlemesine mülakatlar gerçekleştirildi. Bu görüşmeler, türkünün orijinal sözlerine ve hikayesine ulaşmada kritik bir rol oynadı.
Bir Sevdanın Türküye Dönüşen Acı Öyküsü
Yapılan görüşmelerden elde edilen bilgilere göre, hikayenin kahramanları Efe Kadir ve Fadime’nin aşkı, o dönemin toplumsal ve ekonomik koşulları nedeniyle büyük engellerle karşılaştı. Yetim ve maddi durumu kısıtlı olan Efe Kadir, sevdiği Fadime ile evlenemeyeceğini anlayınca onu kaçırmaya karar verdi. Fadime de gönüllü olarak bu maceraya atıldı. Ancak kaçış sonrası yaşanan bir hukuki süreç, genç aşıkları ayırdı. Fadime’nin resmi kayıtlarda yaşının küçük gösterilmesi nedeniyle Efe Kadir tutuklandı ve hapse girdi. Bu ayrılık süreci, Efe Kadir’in cezaevinde yazdığı ve bestelediği türkülerle yankı buldu. O hüzünlü ezgulardan biri de kuşkusuz Al Fadimem türküsüydü.
40 Yıllık Ses Kaydı Araştırmaya Işık Tuttu
Projenin en çarpıcı bulgularından biri, Efe Kadir’in kendi sesinden yapılmış 40 yıllık bir kaset kaydının ortaya çıkması oldu. 1985 yılında, Belçika’da yaşayan oğlu Hasan Kilci’nin isteği üzerine kaydedilen bu nadide ses kaydında, Efe Kadir’in türkünün dört kıtasını bizzat seslendirdiği tespit edildi. Ali Kalkan, Veli Kilci ve aile üyeleri tarafından özenle saklanan bu kayıt, türkünün ilk ve orijinal sözlerine ulaşmada paha biçilmez birincil kaynak niteliği taşıyor.
Kayıp Kıtalara Ulaşıldı, Değişim Gözler Önüne Serildi
Saha çalışmaları ve elde edilen ses kaydı sayesinde, günümüzde bilinen sözlerden farklı olarak, daha önce hiç kayıt altına alınmamış kıtaların varlığı da kanıtlandı. Bu bulgu, Al Fadimem türküsünün nesiller boyunca aktarılırken ne denli büyük değişimlere uğradığını somut verilerle gözler önüne seriyor. teknolojiblogu.com.tr olarak, bu değerli kültürel mirasın korunması ve doğru şekilde anlaşılması adına yapılan bu çalışmayı takdirle karşılıyor, halk müziğimizin derinliklerine ışık tutan bu tür araştırmaların devamını diliyoruz.
